Tom Wils en Mandy van den Ende zijn de menselijke gezichten achter de Ambassade van het Veen. Tom heeft een achtergrond in de (kritische) fysische geografie, klimaatwetenschap en milieueducatie. Hij is nu als universitair docent binnen de vakgroep Geografie en Educatie verbonden aan het departement Sociale Geografie en Planologie, Universiteit Utrecht. Hij is actief in diverse projecten en cursussen op het gebied van milieu- en geografie-educatie en -communicatie. Mandy is gepromoveerd op transformatieve sturing voor duurzaam landgebruik in het Nederlandse veenweidegebied. Ze werkt nu als postdoctoraal onderzoeker bij de Environmental Governance groep van het Copernicus Institute of Sustainable Development, Universiteit Utrecht, aan diverse projecten op het gebied van duurzame ruimtelijke ontwikkeling.

Het idee voor een Ambassade van het Veen is ontstaan vanuit onze observatie dat bestaande vormen van sturing – zoals experimenteren en beleidsintegratie – al decennialang onvoldoende toereikend zijn om complexe milieuproblemen aan te pakken. We zitten daarom opgescheept met diverse crises, zoals de stikstofcrisis en de daarmee samenhangende woningbouwcrisis.

Wij stellen dat de meeste sturingsvormen ongeschikt zijn vanwege hun technocratische aard: ze leunen vooral op de kennis van experts, overheden en natuurwetenschappers, en sturen voornamelijk aan op technische maatregelen. Daarmee wordt in feite voortgebouwd op bestaande denk- en handelingspatronen in landgebruik: we bepalen eerst welke gebruiksfunctie – zoals wonen, landbouw of recreatie – wenselijk is, en passen vervolgens het bodem- en watersysteem daarop aan. Het uitgangspunt blijft daarmee dat het landschap zich moet voegen naar menselijke plannen, in plaats van andersom. Hierdoor blijven fundamentele veranderingen in onze omgang met het veenlandschap uit, zoals een benadering waarin juist het bodem- en watersysteem het vertrekpunt vormt voor besluitvorming over toekomstig landgebruik.

De Ambassade van het Veen vertrekt vanuit het idee dat het ook anders kan. Wat gebeurt er als we niet alleen deskundigen, maar ook jonge en toekomstige generaties, en zelfs het veen zelf een stem geven in de besluitvorming rondom toekomstig landgebruik? Zulke perspectieven kunnen verrassende, meerstemmige en relationele inzichten opleveren over wat ‘goede omgang met het veen’ betekent.

Door deze vaak ongehoorde stemmen een plek te geven binnen de Ambassade van het Veen, willen we bijdragen aan meer inclusieve, eerlijke en rechtvaardige besluitvorming over het landgebruik in de Nederlandse veengebieden – besluitvorming die gestoeld is op verbeelding, verbondenheid en verantwoordelijkheid voor toekomstige generaties en het landschap zelf.